Geschiedenis bij de voordeur

Kijk, dat lijkt me nou leuk. Een eigen dolmen in de tuin. En dan bedoel ik een echte. Soms zie je een zelfgemaakte. Met een tractor, een graafmachine en wat grote keien kom je een heel eind, maar zo’n hedendaags knutselwerkje is natuurlijk nep.

Deze dolmen in Ballylumford op Islandmagee is net zo echt als de eindeloos gefotografeerde Poulnabrone dolmen in het  Burrengebied van county Clare om maar eens wat te noemen.  Of de Proleek dolmen bij Carlingford. Aardig weetje over die laatste: als je een steentje op de deksteen gooit en het blijft liggen, dan mag je een wens doen. Er liggen heel wat steentjes op. Die van  Proleek  en Poulnabrone zijn wel een stuk hoger en groter en bekender dan deze voortuindolmen.

Een dolmen heeft gewoonlijk drie of meer staande stenen als basis en daar bovenop ligt een grote deksteen. Soms is die deksteen echt gigantisch. Die van Browneshill in co. Carlow weegt naar schatting meer dan 100 ton. Daar kan dit exemplaar in Ballylumford op geen stukken na aan tippen. Je zou bijna zeggen: het is een baby dolmen, maar dan ga je voorbij aan de eerbiedwaardige leeftijd. Archeologen schatten dat hij zo’n vierduizend jaar oud is. De mensen in de buurt hebben het over de Tafel van de Druïde en dat is helemaal niet zo gek. Het woord ‘dolmen’ komt uit de Bretonse taal en het  betekent ‘stenen tafel’. Maar er zijn ook meer romantische verklaringen. In een oud Ierse vertelling zijn Diarmuid en Gráinne op de vlucht voor koning koning Fionn Mac Cumhaill. De oude koning wil met Gráinne trouwen, maar zij ziet veel meer in de jonge krijger Diarmuid. Op hun vlucht door Ierland bouwt Diarmuid overal waar ze overnachten een bed voor zijn geliefde. En die bedden zijn er nog  steeds, dat zijn de dolmens.

Vaak worden dolmens geassocieerd met de Kelten. Dat is moeilijk vol te houden. De Kelten kwamen net voor het begin van de jaartelling naar Ierland en toen stonden die dolmens er al tweeduizend jaar. Of nog langer.  Dus wie heeft ze gebouwd? Er zijn verschillende theorieën, het verlossende woord is nog lang niet gesproken. Wat het extra boeiend maakt is dat dolmens overal voorkomen. Niet alleen in west Europa , maar bijvoorbeeld ook in Korea, India en het Midden Oosten. Meer overeenstemming bestaat over de functie van de bouwsels. Vermoedelijk werden ze gebruikt bij rituelen rond de dood.

De Tafel van de Druïde staat pal voor een huis dat werd gebouwd in  1840. Tegenwoordig zouden we dat zo niet meer doen. Nu houden we met nieuwbouw liever wat afstand tot kwetsbare oudheden. Rondom de stenen hebben archeologen opgravingen gedaan, maar de voortuin ligt er alweer jaren piekfijn bij. En dat is maar goed ook. Begin 2021 werd het huis compleet met dolmen te koop gezet. Vraagprijs  £395.000. Eigenlijk geen geld  voor 4.000 jaar geschiedenis en 7 slaapkamers.